We gaan het meest belangrijke decennium van deze eeuw in. Het gaat over de toekomst van onze kinderen. En jij kan die mee vorm geven. De toon die we vandaag zetten zal de muziek voor morgen bepalen. Help jij mee?
Nu we allemaal alleen thuis hebben gezeten en aan onze familie, ouders en vrienden hebben gedacht hoop ik dat we allemaal ook eens hebben nagedacht over de wereld waarin we willen leven na deze crisis.
De stille tonen uit januari en februari
De problemen en uitdagingen voor de toekomst van onze kinderen waren er al:
- Armoede in ons land haalt hoge cijfers, zelfs lokaal in Dilsen-Stokkem startte ik een groep voor armoedebestrijding.
- Australië stond in brand, er was een sprinkhanenplaag in Afrika.
- Het klimaat is anders in Vlaanderen, Wallonië en België … ja echt waar! Toch als je de klimaatplannen leest.
- Het psychische welzijn van jongeren is dramatisch.
- 25% van de ziektes heeft een oorzaak direct gelinkt aan vervuiling.
- Ons land kreeg maar geen regering voor elkaar.
De tonen speelden de muziek al. We wilden hem alleen niet horen. De problemen stonden voor onze neus en we kabbelden verder.
Tonen uit Wuhan bepalen de muziek in Europa
En toen was er een virus “uit het nieuws” dat niet Chinees, maar vooral plots echt ook bij ons was.
De muziek speelde plots luider, op hogere tonen. Bovenstaande problemen werden nog zichtbaarder. De toekomst voor onze kinderen werd nog meer bedreigd.
Essentiële beroepen werden een nieuw begrip en gingen plots meer over de tong dan de “knelpuntberoepen” van onze multinationals.
Een klein beestje had meer effect dan de “Witte Woede” of staking van leerkrachten.
Plots weten ze ook in Brussel dat er in de zorg, in het onderwijs, in het openbaar vervoer en in de supermarkten mensen werken die echt belangrijk zijn.
Hoe belangrijker je werk, hoe minder je wordt betaald, hoe onzekerder je baan en hoe meer risico je loopt in de strijd tegen corona.
Jackie Janssen – Mei 2020
Tijdens het bestrijden van deze crisis vond ik het persoonlijk “not done” om aan politiek te doen. Het virus heeft geen kleur. Net zoals ook het klimaat geen kleur heeft.
Maar lieve mensen, de strijd tegen het virus is nog niet gewonnen. Politiek is wat mij betreft nog steeds niet aan de orde. Maar stilaan onze stem laten horen wordt van belang. De woorden en de toon die we nu zetten bepaalt de richting voor morgen.
De tijd is rijp voor een evergreen!
De volledige lockdown nadert alleszins zijn einde. De harde muziek neemt in volume af. Het systeem neemt de komende maanden, weken en dagen beslissingen waar wij nog jaren de gevolgen van gaan dragen.
De komende maanden zullen we nodig hebben om deze crisis zonder kleerscheuren te doorstaan.
Laten ik even heel duidelijk zijn: enkel na een zware crisis zoals deze zijn de omstandigheden rijp om echt iets te veranderen. Wereldwijd, maar ook in ons land. Zonder de zaak Dutroux met zijn Witte Mars zou er weinig aan onze politie- en gerechtsstructuur veranderd zijn. In ons land zou je haast smeken voor een crisis om fundamentele hervormingen door te voeren.
Het is echter opletten, want na een crisis kan het ook wel echt fout lopen:
- Na de verbranding van de Reichstag in 1933 kreeg Adolf Hitler vergaande bevoegdheden om de vrede te herstellen.
- De “War on Terror” en de massale bewaking van burgers door geheime diensten waren het direct gevolg van de aanslagen van 11 september 2001.
In een artikel van Rutger Bregman las ik volgende quote:
Only a crisis – actual or perceived – produces real change. When that crisis occurs, the actions that are taken depend on the ideas that are lying around.
Milton Friedman, 1982
Het is de toon en de taal die je nu gebruikt die de richting gaat bepalen. Die zullen er voor zorgen dat de muziek een melodie speelt.
Welke tonen worden er zoal gespeeld?
Op de postcoronamovement-site en hun facebook pagina vind je verschillende ideeën en ook alle Vlaamse partijen hebben hier en daar al iets gelost.
- De zorgsector kan op zijn 2 oren slapen: meer personeel, meer loon, geen wachtlijsten meer, … Alle problemen van voor de crisis worden opgelost. Dat lijkt zo iedereen een beetje te beloven.
- De economie krijgt een boost: zelfredzaamheid is van geen tel meer, we gaan er miljarden in pompen onder het mom van veerkracht.
Allerlei ideeën die voorheen als “links” werden bestempeld worden plots erg bespreekbaar.
- De theorie van Thomas Pikkety dat in het huidige systeem de rijken rijker worden en de armen armer blijkt plots voor velen te kloppen. Een ander fiscaal systeem is algemeen goed geworden.
- Zelfs een plafond van wat een bedrijf als omzet mag hebben lijkt bespreekbaar.
- Het universeel basisinkomen komt zelfs in vele debatten voor. Voor deze gezondheidscrisis dacht ik zelf dat dat debat voorbij was.
- Wat ons nu overkomt en het gebrek aan globale aanpak is net hetzelfde als het klimaat. Wij slagen er niet meer in om uitdagingen samen aan te pakken. “Daar moeten we iets aan doen,” wordt overal wel geroepen.
One to watch for in particular is a shift in income distribution from the richest to the poorest.
Financial Times, 16 April 2020
Klinkt als muziek in mijn oren …
Belangrijk dus om te onthouden: de zogenaamde radicale ideeën van gisteren, zoals hogere belastingen op de rijken of te ambitieuze klimaatacties worden nu ondersteund door een grote meerderheid van mensen in ontwikkelde landen.
Op de toon van “Vorwärts! Vorwärts!”
Historici weten al lang dat een crisis vaak een keerpunt is voor een samenleving. We maken nu een keuze voor morgen en overmorgen.
Het is echter niet zo moeilijk om je voor te stellen dat deze crisis ons ook op een duister pad kan brengen. COVID-19 zou ook de “9/11” of “1933” kunnen zijn en misbruikt kunnen worden door machthebbers. Als een middel om ons beter onder controle te houden.
Ik geloof er echt wel in dat er een massa is die dat gaat stoppen, dat deze crisis tot iets beters kan leiden. Een massa die, samen met mij, de toon juist gaat zetten. Een grote hoop mensen die de juiste keuzes wil maken. Mensen die een einde willen maken aan een tijdperk van overmatig individualisme en concurrentie. Die mee op zoek willen naar een nieuw tijdperk van solidariteit en verbinding kunnen inluiden. De toon die de muziek bepaalt voor morgen.
of de klanken van “Ode an die Freude“?
Het is verleidelijk om mee te gaan in het negatieve en te denken dat de meeste mensen egoïstisch zijn. Maar kijk door de (sociale) media en zie dat, terwijl de crisis verergerde, de solidariteit echt bloeide. Er was een explosie van altruïsme en samenwerking:
- Mensen zongen vanaf balkons.
- Voor onze huizen stonden we om 20u buiten klappen.
- Ziekenhuizen waren geen concurrenten, maar hielpen elkaar uit de nood.
- Buren gingen voor elkaar naar de winkel.
- Leerkrachten zochten oplossingen om digitaal les te geven.
- Vrijwilligers naaiden maskers voor woonzorgcentra.
- Dokters, verpleegsters en schoonmakers zetten hun leven op het spel om levens van anderen te redden.
We moeten het debat over #postcorona voeren met een hoopvolle kijk op de mensheid. Mensen die er zijn om vrienden te maken en samen te werken.
In een tijd van buitengewone uitdagingen, waarin COVID-19 slechts de voorbode lijkt van de wereldwijde klimaatcrisis, moeten we het beste in elkaar zien.
Muziek voor de toekomst!
De toon bepaalt de muziek. Welke toon speelt Europa? Ze maakt 1500 miljard vrij als herstel en 1000 miljard voor de “Green Deal“. Dat is enorm veel geld.
- Kunnen we al die miljarden die nu vrijgemaakt worden niet beter inzetten om per direct duurzame jobs te creëren en propere energie-bronnen te stimuleren zodat we kunnen wonen in een gezonde wereld?
- We gaan dat geld nu toch niet laten stromen naar de rijken die al rijk zijn? Maar inzetten voor een duurzame toekomst van onze kinderen en kleinkinderen? Zo kan je toch wel denken? Het is niet voor een ander, het is voor mijn kinderen!
- Gaan we geld en winst van bedrijven prioriteren over gezondheid en samenleving of brengen we ze met elkaar in evenwicht? Gaan we middelen inzetten voor het geluk van mensen en hun welzijn?
- Kunnen we geen duidelijkheid geven aan onze inwoners waar onze grenzen van migratie liggen? Hoe ver gaan we en wanneer is het ook voor ons voldoende? Zetten we in om de mensen die er vandaag al zijn een goed leven te bieden en is dat niet al enorm gastvrij? Of is er een acute nood om toch verder te gaan en krijgen we dat uitgelegd aan mensen?
De juiste toon zetten!
Het gaat er nu over welke noten we willen spelen. Welke keuzes maken we om de problemen van gisteren op te lossen?
Niemand is toch tegen zuivere lucht voor zijn buurt en zijn longen? Niemand is toch tegen duurzaam werk voor iedereen? Niemand is toch tegen rechtvaardig loon? Niemand is toch tegen zorg voor wie zorg nodig heeft? Niemand is toch tegen gelukkig zijn? Niemand is toch tegen mensen die zich thuis voelen?
Als het probleem voor onze neus staat in de vorm van een virus en het is accuut is dan kunnen we blijkbaar wel snel middelen vrij maken, kunnen we wel snel veranderen, kunnen we wel snel in actie komen … Wel, ik ga terug naar mijn eerste paragraaf en zet de problemen die nu ook direct voor je neus staan toch nog eens even op een rij:
- Volgens de Eurostat-cijfers van vorig jaar loopt maar liefst 23,2 procent van de -18-jarigen in België het risico om in armoede of sociale uitsluiting op te groeien. Als we enkel kijken naar het risico op kinderarmoede, dan zat België vorig jaar op 20,6 procent tegenover een Europees gemiddelde van 19,9 procent. (bron: https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2019/10/16/in-grafieken-hoe-arm-belgie-ter-plaatse-blijft-trappelen/)
- Uit onderzoek blijkt dat klimaatverandering heeft bijgedragen aan de weersomstandigheden waardoor de ongekende bosbranden konden plaatsvinden. (bron: https://www.dropbox.com/s/fd2smyepvml9ou8/attribution_bushfires.pdf?dl=0)
- Het klimaat, de gezondheid van mensen en onze veiligheid heeft geen nood aan 9 ministers en is vooral niet Vlaams, Waals of Belgisch, maar er is vooral nood aan consistent leiderschap.
- Depressieve gevoelens zijn verdrievoudigd bij jongeren tijdens deze corona-crisis. (bron: https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2020/04/18/depressieve-gevoelens-bij-jongeren/)
De chimpansee speelt geen muziek
Laten we de toon goed zetten om de juiste muziek te spelen! Laten we een duurzame toekomst voor onze kinderen bepalen!
Gaan we samen kiezen voor de tonen van “1933”? Of zoeken we samen naar de juiste melodie?
Ik ben optimistisch. Sommigen zeggen dat ik naïef ben … zo zie ik het niet. Ik geloof in het goede van de mens. En ik heb hoop, want hoop zet ons aan tot actie. Ik geloof in actie op het ritme van muziek. Nu samen de juiste plaat vinden!
