Zomaar een foto delen? Gebruik technologie, laat je niet gebruiken. Een passage in het Kerstmanifest van Joachim Coens die me triggerde. Moeten we wakker liggen van dit delen met de GAFA’s? Of start deze vraag eerder dichter bij ons zelf?
Marta González
Ben jij op social media ook het filmpje van oud ballerina Marta González al tegen gekomen?
Heb jij deze post zomaar gedeeld? Vorig jaar overleed ze op hoge leeftijd aan de ziekte Alzheimer. Vlak voor haar dood bewees ze hoe magisch en krachtig muziek is. In haar rolstoel danste ze het Zwanenmeer op de klanken van Tsjaikovski.
Ongelooflijk te zien hoe haar lichaam elke beweging nog ‘wist’ ondanks haar dementie. Het filmpje werd massaal gedeeld en miljoenen keren bekeken. Naast veel likes en ‘wat mooi’ reacties ook kritiek.
Mag je iemand wel zo filmen? Zo kwetsbaar, zonder dat ze daar zelf toestemming voor kan geven?
Mijn eigen foto’s delen
Niet toevallig kreeg ik die vraag ook thuis. “Wil je de foto van 11 oktober verwijderen? Ik sta daar niet zo goed op.“. Toegegeven, ik sta daar niet altijd bij stil en heb me al meer dan eens laten vangen in mijn deel-enthousiasme. Zomaar een foto delen … ja ik bezondig mij daar aan.
Die vraag houdt me de laatste weken wel bezig. Ik vroeg me af of delen een integere daad van mij is. Voor wie doe je dat? jezelf? Een ander? Telkens kom ik voor mezelf uit bij het delen van geluk en optimisme met de buitenwereld.
Toch blijf ik er over piekeren. Aan de ene kant delen we deze mooie foto’s en boodschappen van optimisme. Aan de andere kant vaak zonder inspraak van de ander. Nochtans vind ik ‘inspraak’ en ‘vrijheid’ erg belangrijk. Dus, na beraad met hoofd en hart heb ik besloten dat ik het wel een goed idee vind om ‘optimisme’ en ‘geluk’ te delen. Het is meer dan ooit nodig!
Om het te hebben over het filmpje van de danseres: dit is een danseres, die in haar leven graag anderen raakte en liet stralen met haar dans. Marta stond graag op het podium en in de belangstelling. Ze raakt ons nu nog steeds. Mevrouw González is prachtig en respectvol in haar mooie jurk gefilmd. Ik denk dat ik het zelf geweldig zou vinden om ook in mijn oude dagen nog steeds te inspireren.
Haar ‘geen podium geven’ en ‘onzichtbaar laten zijn’ is ook een keuze die je dan voor haar maakt. En als iemand mij vraagt om een foto te verwijderen … dan doe ik dat gewoon.
Hoezo toestemming!?
De week vorderde. De vraag bleef voorbij komen. Net zoals de vraag waarom juist bij het delen van een foto of van dit filmpje mensen zich zorgen maken over het zelfbeschikkingsrecht?
Ten slotte heeft toch iedereen foto’s van zijn familie prijken in oude albums. Vaak niet digitaal. Hebben al die mensen je de toestemming gegeven om die foto’s aan anderen te laten zien?
Ook op TV zag ik de laatste weken verschillende programma’s met mensen met een verstandelijke beperking. En onze vrienden in “Down the road”. Kunnen zij en mogen wij beslissen van hen zo in beeld te brengen?
Aan de ene kant foto’s van COVID patiënten in buikligging die er niks aan te zeggen hebben. Aan de andere kant psychiatrisch patiënten, die onder de vlag van ‘Rode Neuzendag’ vertellen hoe suïcidaal ze zijn.
Is er überhaupt iemand die checkt of ze in staat zijn om een goede afweging te maken om zo openlijk te vertellen over hun ellende. En denken zij er 2 jaar later nog zo over?
Wat met de moedige vrouwen die in de #MeeToo reportages vertellen dat ze slachtoffer zijn van seksueel misbruik. Beseffen zijn ten gronde hoe ook hun moedig verhaal impact heeft op hun leven na de camera? Heeft de producer gekozen voor hun veiligheid over voor de kijkcijfers? Of worstelen we allemaal met de goede bedoelingen (die soms dan een nog slechter vervolg kennen)?
Afleidende discussie
Steeds moeilijker en waziger werd het in mijn hoofd. Waarom zou ik een foto die mensen gelukkig maakt niet mogen delen ? En de bagger op social media moeten laten staan onder het mom van vrije meningsuiting?
Zullen we ons daar wat meer druk over gaan maken? En wat minder over een stralende trotse ballerina op You Tube?
