Een leerkracht vertelde me onlangs dat ze elke dag bang is om naar school te gaan. Ze heeft al meerdere keren te maken gehad met agressie, intimidatie en geweld van ouders of leerlingen. Ze voelt zich niet gewaardeerd, gesteund of gerespecteerd. Ze is niet de enige. Uit onderzoek blijkt dat 21% van de leerkrachten symptomen van burn-out vertoont.
Leerkrachten zijn de ruggengraat van ons onderwijs. Respect voor leerkrachten is een noodzaak! Ze staan elke dag voor de klas om onze kinderen te begeleiden, te motiveren en te inspireren. Leerkrachten dragen bij aan de ontwikkeling van hun kennis, vaardigheden en persoonlijkheid. Ze bereiden hen voor op de uitdagingen van de toekomst.
Respect voor leerkrachten
Ze verdienen daarom ons grootste respect. Ik was dan ook niet goed toen ik voor de zoveelste keer las over agressie tegen een leerkracht. De dag erna werd het gevolgd door het afhalen van het rapport van één van mijn kinderen. We werden vriendelijk begroet en naar een tafel begeleid. “Ik zal Maxim halen”, vertelde de leerkarcht … over zijn collega. Zo dwing je geen respect af … het start bij: “Ik zal mijnheer Coenen, de klastitularis, gaan halen”.
Leerkrachten verdienen onze steun
Het is dus niet altijd vanzelfsprekend. Leerkrachten worden soms geconfronteerd met agressie, intimidatie of geweld van ouders of leerlingen. Ze worden ondergewaardeerd, overbelast of onderbetaald. Leerkrachten krijgen te weinig steun, waardering of erkenning. Bovendien kampen ze met stress, burn-out of demotivatie. Uiteindelijk haken ze af of stappen over naar een andere sector.
Dit is een ernstig probleem, niet alleen voor de leerkrachten zelf, maar ook voor de kwaliteit van ons onderwijs en de samenleving als geheel. Een gebrek aan respect voor leerkrachten ondermijnt hun gezag, hun zelfvertrouwen en hun enthousiasme. Het leidt tot slechtere leerresultaten, meer schooluitval en minder gelijke kansen. Het verzwakt de sociale cohesie, de democratische waarden en de tolerantie.
Respect voor leerkrachten begint bij jezelf
Hoe kunnen we dit probleem aanpakken? Hoe kunnen we meer respect tonen voor leerkrachten? Er is niet één pasklaar antwoord, maar wel een aantal mogelijke pistes. Hier zijn enkele suggesties:
Hoe kunnen we dit probleem aanpakken? Hoe kunnen we meer respect tonen voor leerkrachten? Er is niet één pasklaar antwoord, maar wel een aantal mogelijke pistes. Hier zijn enkele suggesties:
Ten eerste begint respect bij onszelf. Als ouders, leerlingen of burgers kunnen we onze waardering uiten voor het werk van de leerkrachten. We kunnen hen bijvoorbeeld bedanken, complimenteren of feliciteren. Ouders hebben een belangrijke rol in vertrouwen, begrijpen en in dialoog gaan bij problemen. We kunnen hen behandelen zoals we zelf behandeld willen worden.
Ten tweede moet respect ook komen van bovenaf. De overheid, de onderwijskoepels en de directies moeten zorgen voor betere arbeidsvoorwaarden en loopbaanperspectieven voor de leerkrachten. Wat dat betreft is de huidige legislatuur een platte ramp. Leerkrachten verdienen een eerlijk loon en een aantrekkelijk statuut geven. Ze moeten dringend meer autonomie, inspraak en verantwoordelijkheid krijgen.
Ten derde moet respect ook zichtbaar zijn in de media en de publieke opinie. De journalisten, de experts en de influencers moeten een genuanceerd en positief beeld schetsen van het beroep van leerkracht. Ze moeten bijvoorbeeld de successen, de innovaties en de diversiteit in het onderwijs belichten. De pers kan daarnaast de uitdagingen, de problemen en de oplossingen in het onderwijs bespreken. Ze moeten bovendien het debat stimuleren, informeren en nuanceren.
Ten slotte moet respect ook gestimuleerd worden in de scholen zelf. De directies, de collega’s en de leerlingenraden moeten een cultuur van respect creëren en bewaken in de schoolgemeenschap. Ze moeten bijvoorbeeld duidelijke regels, normen en waarden hanteren. Scholen moeten ook conflicten voorkomen, bemiddelen of sanctioneren. Ze moeten verder samenwerken, overleggen of vieren.
Initiatief nemen
Er zijn gelukkig ook veel positieve voorbeelden van respect voor leerkrachten in ons land. Zo zijn er scholen die een respectweek organiseren, waarbij leerlingen en ouders allerlei attenties en activiteiten voor de leerkrachten bedenken. Er zijn ook initiatieven zoals de Dag van de Leraar, de Klasseprijs of de Gouden Klas die leerkrachten in de bloemetjes zetten. Er zijn ook organisaties zoals Teach for Belgium, Schoolmakers of EduNext die leerkrachten ondersteunen, inspireren of innoveren.
Respect voor leerkrachten is dus geen utopie, maar een realiteit die we samen kunnen versterken. Het is een investering die zich dubbel en dik terugbetaalt. Want respect voor leerkrachten is respect voor onszelf, voor onze kinderen en voor onze toekomst.
Mijn leven heeft kleur gekregen door de rol van leerkrachten. Eén verhaal erover kan nog lezen in dit blogartikel: Dank u wel meneer Staut | Jackie Janssen
Laten we samen werken aan meer respect voor leerkrachten. Het is een investering die zich dubbel en dik terugbetaalt. Want respect voor leerkrachten is respect voor onszelf, voor onze kinderen en voor onze toekomst. Wat ga jij doen om meer respect te tonen voor leerkrachten?
